شما چگونه عظمت و بزرگی را ارزیابی میکنید؟ آمارها، جامها و تعریف و تمجیدهای فردی گاهاً در این مسیر مورد استفاده قرار میگیرند اما برای لو یاشین شرایط فرق میکند و فاکتورهای مذکور دلیل اصلی شهرت او در دنیای فوتبال هستند.
نگاهی به دوران ورزشی لو یاشین
بازی کردن در پستی که کمتر از همه مورد توجه مردم و رسانهها قرار میگیرد و حضور در کشوری چون اتحاد جماهیر شوروی که فضای بسته سیاسی داشته و هیچ فرصتی را برای نشان دادن فردی قائل نمیشده، این کار را غیرممکن میکرد اما لو یاشین به شکل غیرقابل باوری موفق به انجام وظایفش شد و همچنان به عنوان با ارزش ترین بازیکن تاریخ فوتبال روسیه به یاد آورده میشود. لو یاشین تنها دروازه بان تاریخ فوتبال جهان است که موفق به دریافت جایزه توپ طلا شده و بی دلیل نیست که تا این اندازه مورد تحسین و ستایش همگان قرار میگیرد. سر تام فینی در گزارشی نوشته بود که از دیدن لو یاشین درون دروازه اتحاد جماهیر شوروی در جام جهانی ۱۹۵۸ نگران بوده و وقتی تیمش یک ضربه پنالتی به دست آورد، تصمیم گرفت تا آن را با پای راستش که ضعیفتر بود بزند.
با این حال بازیکن تیم ملی انگلیس موفق به گل کردن ضربه پنالتیاش شد و این در حالی بود که بسیاری از ستارگان آن روزهای دنیای فوتبال قادر به باز کردن دروازه این سنگربان روسی از روی نقطه پنالتی نشدند. چراکه یاشین در طول دوران فوتبالش بیش از ۱۰۰ بار پنالتی بازیکنان حریف را مهار کرد. وقتی که لو یاشین در جام جهانی ۱۹۵۸ سوئد شرکت کرد، در بازیهای المپیک ۱۹۵۶ ملبورن استرالیا موفق به کسب افتخارات ملی شده بود اما جام جهانی ۱۹۵۸ سوئد اولین مسابقاتی بود که به طور بین المللی پخش میشد و از این رو یاشین با درخششی که در این مسابقات از خودش نشان داد به بازیکنی شناخته شده در جهان فوتبال تبدیل شد.
علاوه بر این او در چارچوب تیم ملی کشورش تصویری افسانهای از خودش بر جای گذاشت؛ او در محوطهای به اندازه شش یارد و سه اینچ ایستاده بود و با لباس یک دست مشکی رنگی که به تن کرده بود به کابوس مهاجمان تیم حریف تبدیل شده بود. با این وجود او همیشه این اعتماد به نفس بالا را نداشت و حتی نزدیک به خداحافظی از دنیای فوتبال قرار داشت. لو یاشین بعد از اینکه به عنوان نوجوانی کم سن و سال به دینامو مسکو پیوست و سپس روی یک ضربه دروازه به طور مستقیم گل خورد، نتوانست در ترکیب اصلی تیم جایی برای خودش دست و پا کند و به این ترتیب تصمیم گرفت تا درون چارچوب تیم ملی هاکی روی یخ اتحاد جماهیر شوروی بایستد و به حضورش در دنیای ورزش ادامه دهد.
هرچند که لو یاشین در هاکی روی یخ هم موفق ظاهر و در سال ۱۹۵۳ به قهرمانی جام شوروی رسید. پیش از اینکه او به این باشگاه بپیوندد، با اضطراب و استرس فراوانی مواجه شده و بود و این مسئله ممکن بود به کارش در دنیای فوتبال پایان دهد. با این حال، مصدومیتهای رقبای اصلیاش شانس دوبارهای را به یاشین دادند و او هم به خوبی از آنها استفاده کرد و با بازسازی قدرتش به دنیای فوتبال بازگشت. قرار بود تا نقش لو یاشین در زمین بازی به محوطه جریمه خودی محدود شود و همانطور که دروازه بانان امروزی دنیای فوتبال از گلزنی حریفانشان جلوگیری میکنند، او هم به این شکل گلری کند اما چنین اتفاقی نیفتاد و رویکردی که یاشین در دروازه بانیاش در پیش گرفت به یکی از اصلیترین دلایل شهرتش در دنیای فوتبال تبدیل شد.
مدتها پیش از اینکه مانوئل نویر خودش را به عنوان دروازه بانی که در نقش یک سوئیپر بازی میکند، به دنیای فوتبال معرفی کند، این لو یاشین بود که با حضور در کارهای تهاجمی تیم و کار کردن روی تواناییهایش در پاس دادن، به عنوان بازیکنی اضافه در زمان مالکیت تیم خودش را نشان داد. قهرمانی در جام باشگاههای اروپای ۱۹۶۰ را هم باید به افتخارات او در رده ملی اضافه کرد. یاشین که به سبب سرعت و چابکی و پیراهن مشکی رنگی که همواره به تن داشت، لقب “عنکبوت سیاه” را دریافت کرده، سه بار در جام حذفی شوروی به قهرمانی رسید.
وی پنج بار در بالاترین سطح لیگ فوتبال شوروی به قهرمانی رسید و شش بار دیگر به همراه تنها باشگاهش یعنی دینامو مسکو نایب قهرمان این رقابتها شد. او طی دوران درخشان بازیاش بیش از ۲۵۰ بار دروازهاش را بسته نگه داشت و اخیراً ایگور آکینفیف با ۱۷۰ کلین شیت، رکورد او در فوتبال روسیه را شکست. یاشین همچنین در آخرین نسخه بازی کامپیوتری فیفا به عنوان بازیکنی نمادین با کلاه سنتی مشهورش حضور دارد. تواناییهای مثال زدنی او در زمین به اندازه کافی بالا بود اما قدرتی که شخصیتش در غلبه بر سختیها داشت، او را بیش از پیش بزرگ جلوه میداد.
برخی میگویند که او با سیگار کشیدن و نوشیدن ویسکی بر اضطرابی که پیش از مسابقههایش داشته غلبه میکرده اما مشخصاً اعتماد به نفس او در طول زمان افزایش یافت. وقتی که دروازه یاشین در جام جهانی ۱۹۶۲ شیلی، در دیدار تیم ملی شوروی برای کلمبیا از روی نقطه کرنر باز شد، به نظر میرسید که این گلر ۳۳ ساله به پایان دوران فوتبالش نزدیک میشود اما اینچنین نبود و او یک سال بعد به عنوان مرد سال دنیای فوتبال انتخاب شد. علاوه بر اینها یاشین آمارهای فوق العادهای را هم به ثبت رسانده است.
او ۸۱۲ بازی در طول دوران فوتبالش انجام داده، بیش از ۱۵۰ ضربه پنالتی را مهار کرده، ۳۲۶ بار در ترکیب اصلی دینامو مسکو قرار گرفته، ۷۴ بازی ملی در کارنامه دارد و در این بین ۷۰ بار دروازهاش باز شده، ۱۲ بار در جام جهانی بازی کرده و ۴ بار موفق به ثبت کلین شیت شده، در دیدار سال ۱۹۶۳ شوروی برابر انگلیس و سال ۱۹۶۸ تیم ملی کشورش برابر برزیل عملکرد فوق العادهای را از خودش بر جای گذاشت، جایزه سفارشی فیفا را در سال ۱۹۷۱ برده و ۲۷۰ کلین شیت در طول دوران بازیاش را به ثبت رسانده است. مهم نیست که شما چگونه تواناییهای لو یاشین را ارزیابی میکنید، هر طوری که به دوران درخشان این دروازه بان روس نگاه کنید باید او را به عنوان یک افسانه انکارناپذیر به یاد آورید.