ماه جولای برای فرانسوی ها یک ماه فراموش نشدنی به‌حساب می آید؛ در این ماه شاهد بزرگترین و معتبرترین مسابقات دوچرخه سواری جهان در سرزمین خروس ها هستیم. هر ساله در اوایل ماه جولای، بسیاری از چهره‌های سرشناس رشته دوچرخه سواری گرد هم می آیند تا به مدت سه هفته، رقابتی دیدنی را میان خود در جاده ها و خیابان های کشور فرانسه رقم بزنند. این مسابقات که به تور دو فرانس یا تور فرانسه (Tour de France) مشهور است، از سال ۱۹۰۳ هر ساله (به جز سال های دو جنگ جهانی) در این کشور اروپایی و در فصل تابستان برگزار می شود.
همه چیز در مورد مسابقات دوچرخه سواری تور دو فرانس
این تور معتبر دنیای دوچرخه سواری شامل ۲۱ روز مسابقه‌ای و ۲ روز استراحت است که مسافت ۳۵۰۰ کیلومتری (۲۲۰۰ مایل) را به شکل تایم تریل (Time Trial) مورد پوشش قرار می دهد. تور دو فرانس، در واقع دومین از سومین تور معتبر سالانه رقابت های دوچرخه‌سواری پس از جیرو دیتالیا قلمداد می‌شود که از لحاظ اعتبار و قدمت، هیچ مسابقه ای در این رشته ورزشی به پای آن نخواهد رسید. گفتنی است که «جیرو دیتالیا» و «بوئلتا آ اسپانیا» پس از مسابقات تور دو فرانس، معتبرترین رقابت های دوچرخه‌سواری جاده جهان به شمار می آیند. تیم های شرکت کننده در مسابقات تور دو فرانس معمولا بین ۲۰ تا ۲۲ تیم بوده که هر تیم نیز شامل ۹ دوچرخه‌سوار می باشد. مسیر این رقابت ها از از رشته کوه های آلپ و پیرنه می‌گذرد و در شانزلیزه پاریس به پایان می‌رسد. این مسابقات، به صورت تایم تریل و در ۲۱ روز مسابقه ای برگزار می شود و هر دوچرخه‌سوار که زودتر و با کمترین زمان ممکن به خط پایان برسد، پیروز آن روز و یا آن مرحله خواهد بود.
تا قبل از سال ۱۹۶۰، تمامی مسیرهای تور دو فرانس، محدود به خاک فرانسه می شد، ولی از آن تاریخ به بعد برخی از مراحل و مسیرهای این تور از دیگر کشورهای همجوار فرانسه نیز عبور می کند. کشورهایی چون آندورا، آلمان، بلژیک، ایتالیا، بریتانیا، ایرلند، لوکزامبورگ، هلند، موناکو، سوئیس و اسپانیا کشورهایی هستند که قسمتی از یک مرحله یا تعدادی از مراحل تور دو فرانس در سال های مختلف در این کشورها برگزار شده است. پیروز هر مرحله رقابت های تور دو فرانس، لباس طلایی رنگی را بر تن می‌کند که بدین ترتیب در مراحل بعد می‌توان به راحتی قهرمان دور قبل را تشخیص داد. علت استفاده از رنگ زرد و یا طلایی برای دوچرخهسواران برتر به روزنامه L’Auto برمی گردد که با رنگ زرد منتشر می شد و در سال ۱۹۰۳ این مسابقات را پایه ریزی کرد. البته باید به این نکته مهم توجه داشت که قهرمان اصلی این رقابت ها فقط باید به کمترین زمان کلی در این مسابقات دست یابد، حتی بدون اینکه در مرحله‌ای به موفقیت رسیده باشد.
در سال ۱۹۹۰، گرگ لوموند از ایالات متحده آمریکا بدون آن که در مرحله ای از این تور به پیروزی برسد، صرفا به خاطر کمترین زمانی که در طول مراحل تور دو فرانس به دست آورد، به مقام قهرمانی این مسابقات یا رده بندی کلی دست یافت. در مسابقات تور دو فرانس، شاهد چهار رده بندی اصلی هستیم که برای دوچرخهسواران و تیم های شرکت کننده دارای اهمیت فراوانی است. این چهار رده بندی شامل رده بندی اصلی، رده بندی کوهستان، رده بندی امتیازی و رده بندی دوچرخه سواران جوان می باشد. البته به غیر از این چهار رده بندی اصلی، موارد کم اهمیت تری هم چون رده بندی تیمی و رده بندی پرتلاش ترین (Aggressive) نیز وجود دارد که در این مقاله تنها به توضیح چهار رده بندی مهم و اصلی این مسابقات بسنده می کنیم.
رده بندی اصلی
همانطور که قبلا نیز اشاره شد، اساس برگزاری این مسابقات بر اساس زمان و یا در اصطلاح تایم تریل است. رده بندی کلی شامل تمامی مراحل بوده و در پایان مرحله آخر، زمان همه مراحل با هم جمع می شود و دوچرخه‌سواری که زمان کلی کمتری ثبت کرده باشد، به عنوان قهرمان معرفی می شود. هر دوچرخه‌سوار که پیروز یکی از ۲۱ مرحله این تور می شود، لباسی زرد رنگ دریافت می کند و صاحبان این لباس نیز سعی می کنند تا پایان این رقابت ها به هیچ وجه این لباسِ ارزشمند را از دست ندهند.
رده بندی کوهستان
۳۰ سال پس از برگزاری اولین دوره رقابت های تور دو فرانس، مسابقات کوهستان نیز به این تور اضافه گشت و این رده بندی براساس مراحلی صورت می پذیرد که در کوه های «آلپ» و «پایرنیس» انجام می شود. ۱۰ دوچرخه‌سواری که زودتر از بقیه از خط پایان در ارتفاعات این کوه ها عبور کنند، امتیاز تعلق خواهد گرفت و این امتیازات بسته به ارتفاع و طول هر مسیر دست‌خوش تغییراتی خواهد شد. از سال ۱۹۷۵، پیراهن سفید با نقاط قرمز (maillot a pois rouges) به برنده رده بندی کوهستان تعلق گرفته و پیروز نهایی کلی این رده بندی نیز به پادشاه کوهستان معروف می گردد.
رده بندی امتیازی
در سال ۱۹۵۳ و در پنجاهمین سالگرد برگزاری رقابت های تور دو فرانس، رده بندی امتیازی به مجموع رده بندی های این تور اضافه شد و ۱۵ نفر اولی که زودتر از سایرین به خط پایانی هر مرحله برسند، امتیازاتی تعلق می گیرد و در پایان، دوچرخه‌سواری که بیشترین امتیاز را گرفته باشد، قهرمان این رده بندی شناخته می شود. رده بندی امتیازی نیز همانند دو رده بندی قبلی که توضیح داده شد، لباس مخصوص خود را داشته که لباس رده بندی امتیازی نیز سبز رنگ خواهد بود. امتیازات هر مرحله نیز متفاوت است؛ چنان چه مسیرهای کوهستانی امتیازاتِ به نسبت کمتری نسبت مراحلی با جاده های صاف دارند. اگر در پایان تمامی مراحل، دو دوچرخه‌سوار دارای امتیازات یکسانی باشند، برنده اصلی رکاب‌زنی خواهد بود که تعداد بیشتری برنده نفر اول در طول مسیرها شده است.
رده بندی دوچرخهسواران جوان
این رده بندی مختص رکاب‌زنان جوانی خواهد بود که کمتر از ۲۶ سال سن دارند. این رده بندی از سال ۱۹۷۵ وارد این مسابقات گشت و نحوه امتیازدهی نیز همانند رده بندی کلی و امتیازی خواهد بود و تنها دوچرخهسواران جوان را شامل خواهد شد. لباس برنده اصلی این رده بندی نیز سفید رنگ است و صاحب این پیراهن و رده نیز می تواند اعتبار و نام خوبی را در میان دوچرخهسواران به خود اختصاص دهد.
هر ساله استقبال بسیار بالایی از سوی هواداران و دوست‌داران دوچرخه‌سواری در هنگام برگزاری این مسابقات بعمل می آید و همین موضوع رشد چشمگیری را در صنعت گردشگری و توریسم فرانسه نسبت به دیگر ماه های سال در پی داشته است. صدها هزار توریست و گردشگر تنها برای دیدن و تشویق برترین دوچرخهسواران دنیا راهی فرانسه و کشورهای همجوار آن می شوند تا لحظات خوشی را در فصل تابستان با برگزاری و تماشای این رقابت ها تجربه نمایند. همچنین بازار شرط‌بندی نیز در حین برگزاری مسابقات تور دو فرانس بالا بوده و سودهای کلانی در این خصوص بین شرط‌بندان و کسانی که اقدام به شرط‌بندی می کنند، ردوبدل می گردد.
در پایان این مقاله توجه شما را به ۲۰ نکته جالب و خواندنی از مسابقات تور دو فرانس جلب می نماییم:
میانگین تعداد پدال هایی که هر دوچرخه‌سوار در طول ۲۱ روز برگزاری این مسابقات می زند، ۴۸۶ هزار پدال است.
کمترین اختلاف بین نفرات اول و دوم رده بندی کلی تور دو فرانس در سال ۱۹۸۹ به ثبت رسید. جایی که گرگ لوموندِ آمریکایی به مقام اول دست یافت و اختلاف او با نفر دوم یعنی لوران فینیونِ فرانسوی تنها ۸ ثانیه بود.
بیشترین رکورد در اختیار داشتن پیراهن طلایی رنگ تور دو فرانس متعلق به ادی مرکس، دوچرخه‌سوار بلژیکی بوده که ۹۶ روز این پیراهن ارزشمند را برتن داشته است. این رکاب‌زنِ نامی همچنین در ۳۴ مرحله از تور دو فرانس نیز برنده شده که در این زمینه، رکورددار است.
بیش از ۳.۵ میلیارد نفر هر ساله در سراسر دنیا، مسابقات تور دو فرانس را از گیرنده های تلویزیونی خود تماشا می کنند.
تور دو فرانس بزرگترین رویداد ورزشی سالانه جهان محسوب می شود که ۱۸۸ کشور دنیا از ۱۲۱ شبکه این رقابت ها را مورد پوشش تلویزیونی خود قرار می دهند.
تیم های اصلی شرکت کننده در تور دو فرانس، در طول سه هفته برگزاری این مسابقات از ۷۹۰ تایر استفاده می کنند.
هر دوچرخه‌سوار در هر مرحله این تور بیش از پنج هزار کالری می سوزاند. بنابراین هر رکاب‌زن در طول تمامی مراحل چیزی نزدیک به ۱۲۰ هزار کالری را به مصرف رسانده که این مقدار برابر با ۲۵۲ چیزبرگری است که معمولا در فست‌فودها خورده می شود.
افتتاحیه رقابت های تور دو فرانس به Grand Depart شهره بوده که این مراسم معمولا در خارج از کشور فرانسه برگزار می شود.
معمولا شبکه هایی که حق انحصاری این مسابقات را خریداری کرده اند، ۴۷۰۰ ساعت از زمان خود را به پوشش این رقابت های مهم اختصاص می دهند.
یک ساعت پایانی هر مرحله از تور دو فرانس بدون استثنا در تمامی کشورهای اروپای غربی پخش مستقیم می شود.
بیش از ۱۲۰۰ اتاقِ هتل برای اقامت اعضای تیم ها، خبرنگاران و مسئولین برگزاری این مسابقات، هر ساله و پیش از شروع تور دو فرانس، رزرو می گردد. همچنین بیش از ۲۰۰۰ خبرنگار و اصحاب رسانه نیز این رقابت ها را در فرانسه مورد پوشش خبری خود قرار می دهند.
هر ساله بیش از ۱۲ میلیون گردشگر و علاقه مند به این مسابقات، به طور نزدیک در تمامی مسیرهای تور دو فرانس حضور دارند.
هر تماشاگر به طور متوسط، ۶ ساعت از وقت خود را روزانه برای تماشای این رقابت ها در کنار جاده ها می گذراند.
هر گردشگر به طور متوسط ۱۳۰ کیلومتر مسافت را طی می کند تا بتواند یکی از مراحل این مسابقه را از نزدیک مشاهده نماید.
بد نیست بدانید که نام غیر رسمی این رقابت ها «لاگراند بوکل» است که معنی آن به فرانسوی، حلقه بزرگ می شود که به مسیر دایره ای شکل این تور که به دور فرانسه کشیده می شود، اشاره دارد.
مراسم ویژه ای در روز پایانی این مسابقات برگزار می شود و بلندپایه ترین مقامات سیاسی و ورزشی کشور فرانسه در خیابان شانزلیزه پاریس برای حُسن ختام این تور دوچرخه‌سواری گرد هم می آیند. هم چنین در طول برگزاری مراسم اختتامیه می توان از مانور جنگنده های نظامی نیروی هوایی فرانسه نیز در بالای سر خود لذت ببرید.
همانطور که قبلا نیز گفته شد، در طول ۲۱ مرحله برگزاری مسابقات تور دو فرانس، ۲ روز استراحت وجود دارد. جالب است بدانید که در سال های ابتدایی این رقابت ها، تعداد روزهای استراحت دوچرخهسواران به ۱۴ روز هم می رسید.
نفرات برتر هر دورِ مسابقات تور دو فرانس، ۸ هزار یورو و نفر برتر نهایی نیز ۴۵۰ هزار یورو دریافت می کند. در مجموع بیش از ۳ میلیون یورو به برندگان، نفرات برتر و دوچرخهسواران حاضر در مراحل مختلف این تور تعلق می گیرد.
کوتاه ترین مسیر تور دو فرانس در سال ۱۹۰۴ و به مسافت ۲۴۲۰ كیلومتر برگزار شد و بلندترین آن ها در سال ۱۹۲۶ به مسافت ۵۷۴۵ كیلومتر بوده است.
اولین قهرمان مسابقات تور دو فرانس، موریس گارین از کشور فرانسه بود که در سال ۱۹۰۳ فاتح این مسابقات شد. آخرین قهرمان این رقابت ها نیز رکاب‌زنی از بریتانیا به نام گراینت توماس است که در سال ۲۰۱۸ موفق به قهرمانی در این مسابقات معتبر شده است.
